CHUỘT MÁY TÍNH
tka23
Đến
cuối năm 2008,
CHU
ỘT MÁY TÍNH tròn 40 tuổi. Càng “già” chuột càng
đẹp, càng tiện ích hơn. Càng ngày “công
nghệ chuột” được
cải thiện về chất lượng
và tính năng như: nhẹ, đẹp, rẻ, hình dáng
nhỏ gọn vừa lòng bàn tay, có loại đặc
biệt cho người thuận tay trái, độc đáo
theo sở thích và thời trang, nhạy hơn, chính xác hơn.
Cha đẻ
của chuột
Sau 2 năm nghiên
cứu, chuột máy tính chào đời vào một ngày
cuối năm 1968. Nhà phát minh người Mỹ,
Tiến sĩ Douglas Engelbart nhận Giấy Chứng
Nhận Bằng Sáng Chế số: 3.541.541, cấp ngày
17.11.1970, ghi rõ tên đầu tiên của chuột là
“bộ định vị x-y”.
1 - 12 of 17
Douglas Engelbart chào đời năm 1925, tại bang Oregon,
Mỹ.Năm 1942, ông theo học ngành kỹ sư điện
tử tại trường đại học bang Oregon, sau
hai năm gián đoạn để gia nhập quân đội,
ông tốt nghiệp loại xuất sắc vào năm
1948.Ra trường, ông làm việc tại phòng thí
nghiệm NACA Ames, tiền thân của viện NASA ngày nay.
Chính từ đây, ông bắt đầu hình thành khái
niệm “phát triển ý tưởng nhân loại”.
Ông muốn làm sao cho
mọi người có cơ hội để được
nâng cao và phát huy khả năng của mình, để có
thể giải quyết được những
phức tạp trong đời sống, vừa đạt
tới sự hiểu biết đủ để đáp
ứng cả những nhu cầu rất riêng tư
.Ông đã đơn
giản hoá cách vận dụng máy vi tính, biến nó
từ một loại “siêu máy móc”, chỉ những nhà
khoa học cao siêu mới sử dụng được,
trở thành một công cụ gần gũi với
tất cả mọi người!
Năm 1964, “con chuột” đầu tiên ra đời
chỉ với mục đích phục vụ những người
thiết kế đồ hoạ trên máy tính.Năm 1968,
Douglas Engelbart đã có một buổi thuyết trình trước
công chúng dài 90 phút về hệ thống máy tính
“mạng lưới” (net-work) tại trung tâm nghiên
cứu mở rộng đại học Stanford, và đây
là lần đầu tiên “các đứa con” của ông
đã ra mắt mọi người: “con chuột” và
hệ điều hành Windows.
Năm 1970, Douglas Engelbart nhận
được bằng sáng chế cho mẫu “con
chuột”có vỏ hộp bằng gỗ gắn hai bánh
xe nhỏ bằng kim loại nối với máy tính
bằng một đoạn dây. Ông miêu tả nó như
một sáng chế mang tính ứng dụng cao, một
“vật chỉ thị vị trí trên màn hình vi tính”, nó
cho biết bạn “đang ở đâu”! Douglas Engelbart
bật mí: tôi đặt tên nó là “con chuột” ví nó
có một “cái đuôi” dài thò lò ra đấy thôi.
Tiến sĩ Douglas Engelbart đã được vinh
dự nhận được giải thưởng Lemeson
– MIT năm 1997 cùng số tiền thưởng 500.000USD.
Đây là giải thưởng lớn nhất dành cho các
phát minh mang tính đổi mới trên toàn thế
giới.Năm 1998, tên của ông được
đưa vào toà nhà kỷ niệm những nhà phát minh
quốc gia Hoa Kỳ.Năm 2000, Douglas Engelbart được
Tổng thống Mỹ lúc đó là Bill Clinton tặng thưởng
Huy chương Công nghệ quốc gia, huy chương cao
nhất trong lĩnh vực công nghệ.
Chuột không
ngừng tiến hóa
Chuột được
Tiến sĩ Douglas Engelbart và các cộng sự thai nghén
năm 1963. Mẫu đầu tiên của nó được
tạo ra để sử dụng với giao diện người
dùng đồ hoạ (GUI, graphical user interface). Lúc đó,
chuột là một khối gỗ vuông với một nút
bấm màu đỏ và hai bánh xe kim loại đựơc
bố trí vuông góc với nhau.
Ngày 9.12.1968,
chuột chính thức chào đời khi được
đưa ra trình diễn trong một buổi giới
thiệu kéo dài 90 phút trước khoảng một ngàn
chuyên gia máy tính tại một hội nghị tổ
chức ở
California
(Mỹ). Tiến sĩ Douglas Engelbart khiến các đồng
nghiệp của ông phải kinh ngạc khi dùng chuột
để điều khiển con trỏ trên màn hình
từ khoảng cách trên 40m.
Chuột còn
có một người anh em sinh đôi là bàn phím có 5 phím
bấm. Ý tưởng của Engelbart là để tương
tác với màn hình máy tính, người dùng chỉ
cần một tay cầm chuột, còn tay kia cầm bàn phím
số, và sẽ chẳng cần đến cái bàn phím như
hiện nay. Thế nhưng qua gần 4 thập kỷ thì
chỉ một mình chuột trở thành một trang
bị tiêu chuẩn của máy tính cá nhân, việc mà ông
Engelbart cho là “điều bất ngờ ngọt ngào”.
Trong trong khi đó thì cái bàn phím 5 phím bấm chẳng
biết đi về nơi đâu. Có lẽ vì nếu
muốn thay thế bàn phím đánh chữ bằng 5 phím
bấm đó, người sử dụng máy tính buộc
phải nhớ đến 512 kiểu đánh phối
hợp. Ngược lại để sử dụng
chuột, người ta chỉ cần cầm nó di
chuyển vòng vòng, kéo tới kéo lui trên miếng lót.
Ban đầu
để sử dụng đựơc chuột
“thuỷ tổ” phải mất vài… tháng để làm
quen. Đến năm 1973,
Bill English, một thành viên trong nhóm nghiên
cứu của Douglas Engelbart, thực hiện những
cải tiến lớn đầu tiên. Bill English
“giải phẫu thẩm mỹ” chuột bằng
việc đặt bên dưới chuột một hòn bi
lớn bằng thép có khả năng ghi nhận các
chuyển động của tay để thay thế cho
hai bánh xe kim loại bên trong như thiết kế cũ,
lại gắn thêm 2 nút bấm thành 3 nút.
Chuột bi này của Bill English được Xerox
PARC (Trung tâm Nghiên cứu Xerox tại Palo Alto) tung ra
cùng với chiếc máy tính đầu tiên sử
dụng GUI.
Ý tưởng chuột bi của Bill English được
tiếp tục phát triển qua những tiến hoá:
từ 3 nút còn lại 2 nút, rồi thêm bánh lăn…
Thế rồi đến năm 1981, Richard Lyon của Xerox
và Steve Kirsh của tập đoàn Mouse Systems cùng lúc phát
minh mẫu chuột quang đầu tiên, nhận dạng
chuyển động bằng vi cảm biến ánh sáng
đặt dưới thân chuột, giải quyết
chuyện bi bị bám bụi.
Năm 1983, Apple
tung ra mẫu máy tính cá nhân thương mại đầu
tiên là Apple Lisa được trang bị GUI và chuột.
Apple Lisa không thành công, nhưng chuột Apple vẫn
được giữ lại để dùng với máy
Apple Macintosh sau đó. Trong những năm cuối thập
niên 20, người dùng máy tính quen liên tưởng
mẫu chuột có phím cuộn kèm với cái tên Microsoft,
nhưng thực ra Genius đã đi trước Microsoft
một năm, với mẫu chuột Genius EasyScroll
được tung ra thị trường năm 1995. Đến
năm 2004, Logitech tung ra mẫu chuột laser đầu tiên,
thay thế toàn bộ đèn LED bên trong chuột quang.
Trong quá trình “tiến hoá”,
chuột cũng được cải thiện về
chất lượng: nhẹ, đẹp, rẻ; hình dáng
nhỏ gọn vừa lòng bàn tay, thậm chí có loại
đặc biệt cho người thuận tay trái,
hoặc độc đáo theo sở thích và thời trang.
Về tính năng chuột cũng nhạy hơn, chính xác
hơn, thậm chí có chuột 2 trỏ. Về sự
thuận lợi, từ chuột có dây, chuột rút dây
cho đến chuột không dây, chuột sóng radio; từ
chuột dễ bị bám bụi và “chết” nếu không
biết làm vệ sinh bi đến chuột quang, chuột
laser…
Ngày nay chẳng còn
ai gọi bằng cái tên cúng cơm đầy tính công
nghệ “bộ định vị x-y”, mà chỉ
gọi bằng cái nickname chuột. Cho dù một số
mẫu chuột mới sử dụng công nghệ không dây,
không còn “đuôi” nhưng chuột vẫn là …
chuột. Dẫu vậy, các nhà phát minh vẫn tiếp
tục tìm kiếm những kiểu áo mới, và cả
gắn cho chuột thêm những chức năng hiện
đại khác.
Lòng biết ơn.
Tiến sĩ Douglas Engelbart luôn
được xem là người “đi trước
thời đại”. Thoạt tiên, khi ông đưa ra
những ý tưởng… “hoang đường”
nhiều người cười ông, nhưng về sau khi
chính ông hoặc người khác biến chúng thành
hiện thực thì mọi người lại mang ơn
ông!
Douglas Engelbart từng
nói: “thật là tuyệt vời khi có thể thôi thúc
được các người khác miệt mài theo đuổi,
phấn đấu để đạt được
ước mơ của mình!”. Phát minh ra “con
chuột” vi tính và hệ điều hành Windows là
những điều tuyệt vời mà ông đã làm
để thực hiện câu nói này.
Khi Douglas Engelbart hình
dung “con người đang ngồi trước máy vi tính,
vô số… vô số những thông tin hiển thị, lướt
rất nhanh và ngày càng nhanh hơn cứ như “bay bay”
trong không gian màn hình, sẽ giúp người ta trình bày và
thiết lập các ý tưởng của mình một cách
linh hoạt, với tốc độ… “không thể nào
tưởng tượng được”!
Năm Con Chuột, khi
bạn đang bay lượn lướt web hay đang làm
việc trên máy vi tính qua những thao tác nhẹ nhàng
nhấp chuột, xin nhớ đến Tiến sĩ
Douglas Engelbart với tất cả lòng biết ơn.
Giuse
Nguyễn Hữu An
